تغذیه صحیح برای سلامت کلیه‌ها
سلامت کلیه‌ها برای حفظ عملکرد صحیح بدن بسیار حیاتی است. کلیه‌ها نقش مهمی در تصفیه خون، تنظیم مایعات و الکترولیت‌ها و حذف مواد زائد دارند. تغذیه مناسب می‌تواند به حفظ سلامت کلیه‌ها کمک کند و از بروز بیماری‌های کلیوی جلوگیری کند.کلیه ها عضو مهمی از بدن هستند و ضمن فیلتر کردن خون و حذف ترکیبات مضر آن، موجب تعادل املاح خون شده و هورمون نیز ترشح می کنند و باید برای حفظ آنها دقت کافی به عمل آورد.
نکات کلیدی در تغذیه برای سلامت کلیه‌ها
- مصرف کافی آب: آب به کلیه‌ها کمک می‌کند تا مواد زائد را از بدن خارج کنند. مصرف آب کافی می‌تواند خطر سنگ کلیه را کاهش دهد.
- کاهش مصرف نمک: مصرف زیاد نمک می‌تواند فشار خون را افزایش دهد و به کلیه‌ها آسیب برساند. توصیه می‌شود از نمک‌های کم سدیم و ادویه‌جات طبیعی استفاده کنید.
- کنترل پروتئین: مصرف بیش از حد پروتئین می‌تواند بار اضافی بر روی کلیه‌ها ایجاد کند. انتخاب منابع پروتئینی با کیفیت و متعادل، مانند ماهی، مرغ و حبوبات، توصیه می‌شود.
- افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که به سلامت کلیه‌ها کمک می‌کنند. انتخاب میوه‌ها و سبزیجات تازه و متنوع می‌تواند مفید باشد.
- محدود کردن مصرف قند و چربی‌های اشباع: مصرف زیاد قند و چربی‌های اشباع می‌تواند به چاقی و دیابت منجر شود که هر دو از عوامل خطر بیماری‌های کلیوی هستند.
- مراقبت از الکترولیت‌ها: کلیه‌ها مسئول تنظیم سطح الکترولیت‌ها در بدن هستند. مصرف متعادل پتاسیم، کلسیم و فسفر می‌تواند به حفظ سلامت کلیه‌ها کمک کن
نکات کلی در مصرف آب و مواد غذایی
- مصرف آب: اگر بیماری کلیوی دارید، ضمن مصرف آب زیادتر، مصرف پتاسیم، فسفر و سدیم را کاهش دهید.
- مدیریت تغذیه: برخی از رژیم‌های غذایی کلیوی می‌توانند محدود کننده باشند، اما افراد با بیماری کلیوی باید مدیریت خاصی بر تغذیه خود داشته باشند.
موارد غذایی که باید محدود یا حذف شوند
الف) مواد غذایی با پتاسیم بالا
- آووکادو
- موز
- پرتقال و آب پرتقال
- زردآلو
- سیب زمینی (با خیساندن ممکن است پتاسیم کاهش یابد)
- گوجه‌فرنگی
- برگ چغندر و اسفناج
- کشمش، مویز و خرما
ب) مواد غذایی با فسفر بالا
- نوشابه‌های کولا (به ویژه نوع سیاه)
- ترکیبات فسفر دار در محصولات غذایی
- گوشت‌های فرآوری شده (سوسیس و کالباس)
- کنسروها و شورها و ترشیجات
- نان سبوس دار (به علت ترکیبات فسفره و سدیم دار)
- برنج قهوه‌ای (بجای برنج سفید)
- لبنیات (بخصوص مصرف زیاد)
ج) مواد غذایی با سدیم بالا
- غذاهای آماده (به دلیل نگهدارنده‌ها و افزودنی‌ها)
- چیپس و کراکر و تنقلات با نمک یا پتاسیم زیاد
گزینه‌های جایگزین
- آب انگور و سیب (به جای آب پرتقال)
- شیر بادام (به جای لبنیات)
- فلفل‌های قرمز ملایم (به جای گوجه‌فرنگی)
| نوع خوراکی | نام خوراکی | محتوی مشکل‌دار |
|---|---|---|
| میوه‌ها | موز | پتاسیم بالا |
| پرتقال و آب پرتقال | پتاسیم بالا | |
| زردآلو | پتاسیم بالا | |
| انبه | پتاسیم بالا | |
| سبزیجات | سیب‌زمینی | پتاسیم بالا |
| گوجه‌فرنگی | پتاسیم بالا | |
| برگ چغندر | پتاسیم بالا | |
| اسفناج | پتاسیم بالا | |
| خوراکی‌ها | گوشت‌های فرآوری شده | سدیم و فسفر بالا |
| کنسروها و شورها و ترشیجات | نمک زیاد | |
| نان سبوس دار | فسفر و سدیم بالا | |
| برنج قهوه‌ای | فسفر و پتاسیم بالا | |
| لبنیات (شیر و ماست) | فسفر بالا | |
| غذاهای آماده | سدیم بالا | |
| تنقلات (چیپس و کراکر) | سدیم و پتاسیم بالا |
