اهداف تغذیهای در دیابت بارداری
حفظ قند خون در رنج نرمال: کنترل و نگهداشتن قند خون در سطح مناسب برای سلامت مادر و جنین.
جلوگیری از بروز افت یا افزایش قند خون: مدیریت قند خون برای جلوگیری از مشکلات ناگهانی.
تنظیم رژیم غذایی با کالری مناسب: برای کمک به افزایش وزن مادر در محدوده ۹ تا ۱۴ کیلوگرم.
جلوگیری از افزایش یا کاهش شدید وزن در دوران بارداری: تأکید بر تعادل در وزن برای سلامت مادر و جنین.
تنظیم مقدار و زمانبندی وعدهها: توزیع مناسب کربوهیدرات در طول روز برای کنترل قند خون.
تشویق و پیگیری مادر: پایش منظم قند خون و فشار خون برای جلوگیری از عوارض.
مدیریت وزن در صورت چاقی: جلوگیری از افزایش بیش از حد وزن در دوران بارداری.
پیشگیری از کم کالری شدن رژیم غذایی: تأکید بر رژیم غذایی مناسب زیر نظر متخصص تغذیه.
توصیههای تغذیهای در دیابت بارداری
وعدههای غذایی منظم:
سه وعده غذایی اصلی و ۲ تا ۳ میان وعده در روز داشته باشید. این کمک میکند تا قند خون به طور یکنواخت کنترل شود و از افزایش ناگهانی آن جلوگیری به عمل آید.
اندازهگیری کربوهیدرات:
در هر وعده غذایی مقدار مناسبی از کربوهیدرات مصرف کنید. به عنوان مثال، یک فنجان برنج، ماکارونی یا یک کف دست نان سبوسدار.
مصرف محدوده شیر:
روزانه تنها یک لیوان شیر مصرف کنید، زیرا قند شیر (لاکتوز) به سرعت جذب میشود و میتواند قند خون را بالا ببرد.
مصرف میوه به صورت واحد:
هر بار فقط یک واحد میوه مصرف کنید. از کمپوتها و آبمیوهها پرهیز کنید. میتوانید میوه را همراه با بادام یا ماست یونانی میل کنید.
فیبر کافی:
غذاهای سرشار از فیبر مانند نان سبوسدار، برنج قهوهای، جو دوسر و حبوبات را به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا از پیک قند خون جلوگیری کنید.
صبحانه مناسب:
برای صبحانه از غلات سبوسدار و منابع پروتئینی استفاده کنید. از مصرف غلات صبحانه شیرین و عسل یا مربا خودداری کنید.
توزیع مناسب کربوهیدراتها:
کربوهیدراتها را در وعدههای غذایی و میان وعدهها به طور متوازن توزیع کنید تا قند خون به طرز یکنواخت کنترل شود.
غذاهای با شاخص گلایسمیک پایین:
مصرف غذاهایی با بار گلایسمیک کم مانند سبزیجات غیر نشاستهای، میوههای مخصوص و حبوبات بسیار مفید است.
افزایش مصرف پروتئین:
غذاهای غنی از پروتئین مانند ماهی، مرغ، بوقلمون، تخممرغ و حبوبات را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
چربیهای غیر اشباع:
از منابع چربیهای غیر اشباع مانند روغن زیتون، آووکادو و ماهیهای چرب استفاده کنید.
ورزش و فعالیت بدنی:
روزانه حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید و بعد از هر وعده غذایی تحرک کافی داشته باشید.
کنترل استرس و عفونت:
به مدیریت استرس و جلوگیری از عفونتهای فعال در بدن توجه کنید، زیرا این موارد نیز میتوانند بر قند خون تأثیر بگذارند.
تشویق به شیردهی:
شیردهی میتواند خطر ابتلا به دیابت نوع دو در آینده را کاهش دهد و برای مادر و کودک مفید است.
با رعایت این نکات و مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه، میتوانید قند خون خود را در محدوده سالم نگهداشته و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
نمونه رژیم غذایی مناسب برای دیابت بارداری
صبحانه
- نان سبوسدار + پنیر سفید + گردو + گوجه و خیار + سبزی خوردن
- نان سبوسدار + تخممرغ (بهصورت نیمرو یا آبپز)
- نان سبوسدار + املت سبزیجات (با شامل گوجه، فلفل دلمهای و اسفناج)
- عدسی یا لوبیا پخته (بهعنوان خوراک یا سوپ)
- نان سبوسدار + کره بادامزمینی (بدون شکر)
- جودوسر پخته + آجیل خام + شیر کمچرب + میوه (مانند سیب یا توت)
ناهار و شام
- نان سبوسدار + خوراک گوشت (گوشت قرمز یا مرغ) + حبوبات و سبزیجات
- ساندویچ سینه مرغ یا بوقلمون با همراه سالاد و سبزیجات خام (گوجه، خیار، فلفل، کاهو)
- پلوهای ترکیبی (برنج قهوهای یا سفید به همراه حبوبات یا سبزیجات) مثل سبزیپلو، عدسپلو
- برنج قهوهای یا کینوا پخته + گوشت گریل شده + سبزیجات بخارپز یا سالاد
- سالاد حاوی سبزیجات تازه، حبوبات (مثل نخود یا لوبیا)، زیتون و گوشت گریل شده
- استیک گوشت یا مرغ یا ماهی + سیبزمینی و سبزیجات (بهصورت پوره یا گریل شده)
- ماکارانی و پاستا پروفیتو (غلات کامل) همراه با گوشت و سبزیجات
- انواع سوپ و آشها (با حبوبات و سبزیجات)
نکات مهم
- پروتئینها: در هر وعده غذایی یک منبع پروتئینی (گوشت، ماهی، تخممرغ یا حبوبات) داشته باشید.
- سبزیجات: سبزیجات را در هر وعده غذایی اضافه کنید تا فیبر و ویتامینهای لازم را دریافت کنید.
- کربوهیدراتها: از کربوهیدراتهای کامل و کمگلایسمیک استفاده کنید (مانند نان سبوسدار، برنج قهوهای، کینوا).
- چربیهای سالم: استفاده از چربیهای غیر اشباع مانند روغن زیتون و آووکادو را فراموش نکنید.
- هیدراتاسیون: از نوشیدن آب کافی در طول روز غافل نشوید.
با رعایت این رژیم غذایی و مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه، میتوانید به کنترل قند خون خود ادامه دهید و سلامت خود و کودک را حفظ کنید.